Naar aardgasvrij wonen

Welke stappen kun je zetten om in de toekomst zonder gas te wonen?

Aardgasvrij wonen begint met goede isolatie. Daar hoef je niet mee te wachten, je kunt nu al aan de slag gaan. Ook een verbouwing of onderhoud aan je huis is een kans om je voor te bereiden. Neem dan meteen de ventilatie en je radiatoren mee. Het vervangen van je cv-ketel is de laatste stap. 

Plannen per wijk

We gaan niet allemaal tegelijk van het aardgas af. Jouw gemeente maakt bekend wanneer jouw wijk aan de beurt is om te verduurzamen. Voor de wijken die het eerst aan de beurt zijn (vóór 2030) bekijkt de gemeente welke alternatieven er voor aardgas zijn.

In een wijk die van het aardgas gaat, krijgen bewoners de tijd om zich voor te bereiden (bijvoorbeeld 10 jaar). Bovendien is zo’n driekwart van de wijken waarschijnlijk pas na 2030 aan de beurt.

Zelf aan de slag

Maar je hoeft echt niet op het plan van de gemeente te wachten: isoleren is altijd een goed idee en iedere verbouwing is een kans. Onderhoud en verbouwing combineren met stappen richting aardgasvrij scheelt aanzienlijk in de kosten.

Stappenplan voor aardgasvrij wonen

  • Check de isolatie van je woning
  • Verbeter de isolatie van je huis
  • Check en verbeter de ventilatie van je woning
  • Check je radiatoren
  • Ga elektrisch koken
  • Vervang je CV ketel door duurzame verwarming

Vraag een energieadvies aan

Wilt u graag samen met een energieadviseur de mogelijkheden naar aardgasvrij wonen bespreken? Dat kan met een deskundig en onafhankelijk energieadviseur van Deltawind.

Vraag nu aan

Stap 1. Check de isolatie van je woning

Hoe staat het met de isolatie van jouw huis? Grote kans dat je dit niet precies weet, dat is helemaal niet raar. Maar als je niet weet hoe goed jouw huis geïsoleerd is, weet je ook niet wat je moet doen om de isolatie te verbeteren.

Daarom is stap 1: leer je huis kennen en check de isolatie in je dak, buitenmuren en de vloer van de begane grond (kruipruimte), en het soort glas in de ramen. Is jouw huis in 2000 of later gebouwd? Dan is het al goed geïsoleerd en kun je meteen door naar stap 3.

*Rc is de isolatiewaarde. De dikte van het materiaal is een makkelijke manier om te checken hoe goed de isolatiewaarde is. Maar bij sommige materialen kun je met een dunnere laag toe voor een hoge Rc-waarde. Daarom vermelden we ook de Rc-waarde.

Doe de isolatiecheck op Milieu Centraal

Goed, matig, slecht?

Heb je alles gecheckt en gemeten? In de tabel hieronder zie je of de isolatie (zeer) goed, matig of slecht is.

Isolatiemateriaal in dak, vloer, muren Ramen Isolatiewaarde
0 – 3 cm (Rc* minder dan 1) Enkel glas Geen / slecht
5 – 7 cm (Rc* 1,0 tot 1,7) Gewoon dubbel glas (geen HR++) Matig
8 – 10 cm (Rc* 2,2 tot 2,9) HR++ glas Goed
13 cm of meer (Rc* 3,5 of meer) Triple glas Zeer goed

Stap 2. Verbeter de isolatie van je woning

In een bestaand huis heb je ten minste de volgende isolatie nodig om je huis aardgasvrij te maken:

  • Spouwmuurisolatie
  • (Zeer) goede vloerisolatie
  • (Zeer) goede dakisolatie
  • HR++ glas in de ramen van woonruimtes en slaapkamers

Met deze isolatie heb je een stuk minder energie nodig om je huis te verwarmen. Bovendien kun je jouw huis dan warm krijgen met verwarmingswater van zo’n 50 graden: dat is nodig om een warmtepomp te kunnen gebruiken.

Spouwmuurisolatie

Spouwmuurisolatie geeft een isolatiewaarde van ongeveer Rc 1,7: dat is matig. Maar het is zeker zinvol, want je bespaart je er veel mee ten opzichte van geen isolatie! Je hoeft ook niet te wachten op een verbouwing: je kunt de spouwmuur op ieder moment laten vullen.

Het is nog beter om spouwmuurisolatie te combineren met isolatie aan de buitenkant of binnenkant van de gevel, maar dat is behoorlijk ingrijpend en prijzig. Als je het isoleren aan de binnenkant of buitenkant combineert met een verbouwing of renovatie kunnen de kosten meevallen.

Stap 3. Verbeter je ventilatie

Hoe beter een huis geïsoleerd is hoe belangrijker het wordt om ook goed te ventileren. Er zijn verschillende manieren om dit te doen; oude huizen van voor 1980 hebben vaak alleen natuurlijke ventilatie, dat wil zeggen dat de lucht binnen komt via ramen en roosters zonder mechanische afvoer. Nieuwere huizen hebben vaak een mechanische ventilatie waarbij de lucht continu wordt afgezogen. In moderne huizen is steeds vaker een gebalanceerde ventilatie te vinden. Dat betekent dat er niet alleen lucht afgezogen wordt maar ook verse lucht actief in de woonruimtes geblazen wordt. Bij deze installatie kan ook warmte uit de afvoerlucht teruggewonnen worden.

Stap 4. Check je radiatoren

Ga je de cv-ketel op aardgas vervangen door duurzame verwarming (bijvoorbeeld een warmtepomp), of krijg je straks een warmtenet op lage temperatuur? Dan moet je weten of je radiatoren ‘groot genoeg’ zijn voor lagere temperaturen. Als ze te klein zijn, kunnen ze niet voldoende warmte afgeven en moet je wat dingen aanpassen: bestaande radiatoren vervangen door grotere/dikkere, één of meer radiatoren bijplaatsen of vloerverwarming aanleggen.

Tips

  • Heb je inmiddels je isolatie op orde? Zet in een koude winterperiode de temperatuur van je cv-ketel een tijdje op 50 graden en voel of je woning (snel genoeg) lekker warm wordt.
  • Laat je een aanbouw plaatsen? Dit is een kans om vloerverwarming aan te leggen.
  • Ga je de vloer(bedekking) vervangen? Ook dit is een kans voor vloerverwarming.

Bij Milieu Centraal lees je op Lage temperatuur verwarming wat je allemaal kunt doen.

Stap 5. Ga elektrisch koken

Elektrisch koken is één van de laatste stappen. Met koken verbruik je niet zo veel energie, zo’n 2 tot 3 procent van je jaarlijkse gasverbruik. Voor het klimaat maakt het niet veel uit als je nu nog wat langer met je gasfornuis doet.

Nieuwe keuken: meteen elektrisch

Het ligt anders als je een nieuwe keuken neemt. Kies meteen voor elektrisch koken op inductie, of laat in elk geval in de meterkast een aparte groep en een leiding naar de keuken aanleggen voor als je later een inductie kookplaat neemt.

Stap 6. Vervang je cv-ketel door duurzame verwarming

Op een gegeven moment is je huis goed geïsoleerd en ook verder klaar voor aardgasvrij wonen. Check nogmaals het warmteplan voor jouw wijk, dat de gemeente dan klaar heeft.

Komt er een warmtenet?

Dan heb je geen warmtepomp nodig. En je hoeft waarschijnlijk ook jouw radiatoren niet aan te passen (behalve als het warmtenet werkt met een lage temperatuur). Informeer hoe jouw huis warm water voor de douche en keuken krijgt.

Een zonneboiler of douche met warmteterugwinning kan voor jouw huis een goede aanvulling zijn.

Komt er groen gas?

In een klein aantal wijken komt er misschien groen gas (bijvoorbeeld gas uit biomassa), in combinatie met een hybride warmtepomp. Zo verwarm je je huis voornamelijk elektrisch, met het gebruik van groen gas als het koud is.

Wanneer neem je de stap naar een volledige warmtepomp?

Komt er géén warmtenet, géén groen gas en géén collectieve warmtepomp?

Neem dan de stap naar een eigen volledige warmtepomp. Je kunt hem combineren met een zonneboiler voor warm water en infraroodpanelen voor bijverwarming. Pas zo nodig je radiatoren aan (zie stap 4.).

Hybride warmtepomp als tussenstap

Wil je alvast minder gas gaan gebruiken, dan kun je ook een hybride warmtepomp nemen naast je cv-ketel. Je maakt dan alvast kennis met verwarmen op lage temperatuur. Check of jouw huis al geschikt is voor een hybride warmtepomp.

De meeste wijken zullen tot zeker 2030 op het gasnet zijn aangesloten. Als je nu (2018) een hybride warmtepomp neemt, heb je er nog 12 jaar profijt van. En als jouw wijk straks groen gas krijgt, nog langer. Maar vraag voor de zekerheid bij jouw gemeente wat de plannen voor jouw wijk zijn.